Adviseur duurzaamheid bij stichting Stimular en Milieuplatform Zorg
Voor het zoeken van instrumenten voor de Klimaat Dokterstas kwamen De Klimaat Dokters al snel op “De Milieuthermometer”. Judith de Bree vond op 18 februari 2021 tijd om met ons te spreken over haar ervaringen met het invoeren van dit milieucertificaat en haar werk bij stichting Stimular en Milieuplatform Zorg als adviseur duurzaamheid. De inzichten over de Milieuthermometer hebben we elders verder uitgelegd.
Waarom duurzaam?
Van origine is Judith biologe. Ze heeft voor haar studie gewerkt in Panama voor onderzoek naar de effecten van droogte op bomen en lianen. “Mijn grote passie zit in het tropische regenwoud. Ik heb de natuur daar écht van dichtbij meegemaakt. Ik overwoog verder te gaan in dit onderzoek, maar ben uiteindelijk in Nederland gebleven, omdat hier impact te kunnen maken en vooral te werken aan oplossingen.” Omdat voor Judith overduidelijk was dat de klimaatverandering gaande is, probeert ze tot op heden milieubewust te leven. “Maar toch voel ik me vaak schuldig dat ik niet genoeg zou doen. Gelukkig kon ik er mijn werk van maken!”.
Zo kwam ze terecht bij de Stichting Stimular, een klein adviesbureau met gemotiveerde mensen, zonder winstoogmerk, dat andere sectoren helpt bij het versnellen van verduurzaming. Ze richten zich van oudsher op het Midden Klein Bedrijf (MKB), maar de laatste jaren adviseren ze ook gemeenten en overheden. Via een nauwe samenwerking met branchevereniging Milieuplatform Zorgsector is de zorgsector daar ook bijgekomen. De directeur, Adriaan van Engelen, is al 15 jaar bezig met verduurzaming in de zorg, en heeft een sterke wilskracht waardoor hij een stevig netwerk heeft dat inmiddels reikt tot binnen het ministerie van VWS. Dit geeft soms een enorme slagkracht!
“Maar toch voel ik me vaak schuldig dat ik niet genoeg zou doen. Gelukkig kon ik er mijn werk van maken!”
Wat werkt goed?
Het werken met de ‘Green Deal regio’s’ in Nederland heeft veel geholpen. Dit zijn samenwerkingsverbanden van vaak 10-20 zorginstellingen die met het bevoegd gezag afgesproken hebben te verduurzamen. Dit doen ze aan de hand van de Milieuthermometer Zorg. Met name op facilitair niveau is dit fijn, want er wordt veel van elkaar geleerd. Helaas is er nu nog geen mooi kaartje van deze regio’s, dus als je als organisatie wil weten of je kan aansluiten, mail dan gerust!
“Het kan beter”
Judith weet met name veel van ‘het vastgoed’ onderdeel. Ze vindt dat er in de vastgoedstrategie meer op lange termijn gedacht mag worden, dat zou veel schelen. “Er moet meer gedacht worden vanuit Total cost of ownership, denk niet alleen aan de aanschaf, maar ook aan het verbruik, onderhoud, reparaties, vervangingen etc. en maak dan de meest duurzame keuze. Het zou mooi zijn als banken daarin ook hun verantwoordelijkheid zouden pakken en leningen hiervoor beschikbaar maken.”
Eigenlijk is het al sinds 1993 wettelijk verplicht om energiebesparende maatregelen te implementeren, maar hier is nooit op gehandhaafd. Toen in 2015 de EU begon aan te dringen, werd er pas gehandhaafd. Veel zorgvastgoed was toen flink verouderd.” Het grootste knelpunt van de versnelling van milieubeleid zit nu met name op bestuursniveau. Vaak staat het niet op de agenda en ontbreekt er de visie op milieubeleid, waardoor de cultuur binnen de organisatie niet klimaatgericht is.
“Het werken met de ‘Green Deal regio’s’ in Nederland heeft veel geholpen.”
Wat te doen?
“Het personeel vanaf het begin meenemen zou enorm schelen voor het draagvlak, je zou in je vacature al kunnen benoemen dat duurzaamheid een speerpunt is. Ook zou je standaard het nieuwe personeel kunnen laten kennismaken met de milieucoördinator. Zo masseer je het in de cultuur van de organisatie en wordt duurzaamheid geborgd op de afdelingen zelf.” De Milieuthermometer Zorg is een handige manier om dat stukje borging van milieuzorg te realiseren. Op het gebied van vastgoed is mede daarom de ‘Routekaart aanpak voor CO2-reductie’ geïntroduceerd, waarmee de vastgoedafdeling van een zorginstelling zelf kan laten zien hoe ze kan voldoen aan de nationale klimaatdoelen.
En de artsen dan?
Tot voor kort is Judith binnen de verpleeghuiszorg weinig artsen tegengekomen die voorop stonden in klimaatontwikkeling. Dit vinden wij als Specialisten Ouderengeneeskunde (in opleiding) natuurlijk jammer om te horen, want artsen zouden wel degelijk kunnen helpen! Alleen al aan het bestuur duidelijk maken dat duurzaamheid leeft onder het personeel, zou al veel schelen. Goed nieuws voor ons, De Klimaat Dokter lijkt hierop goed op aan te sluiten door artsen te willen enthousiasmeren voor milieubeleid!
Wat volgt er?
Momenteel is MPZ bezig met het vernieuwen van De Milieuthermometer eisen, die zullen oktober 2021 klaar zijn. Ook zal er in de volgende versie ruimte komen voor ‘Groene Medici’. Misschien kunnen De Klimaat Dokters ook een steentje aan bijdragen in deze toekomst. In ieder geval danken wij Judith voor haar heldere uitleg, we hebben weer veel geleerd over de historie en gang van zaken rond de verduurzaming van de Nederlandse zorg!
Nota bene: Judith heeft op you tube haar visie en de rol van de milieuthermometer zelf haarfijn uitgelegd:
