Op advies van huisarts Iris Wichers zijn we in contact gekomen met huisarts Tjeerd Bottema, die werkt in huisartsenpraktijk Nieuw Plettenburg in Utrecht. Er zijn 2 dingen heel bijzonder aan deze praktijk:
1) de praktijk is (bijna) volledig CO2 neutraal in uitstoot!
2) de huisartsen huren het pand van ‘zichzelf’!
Het tijdschrift De Dokter van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) maakte in februari 2021 al een item over de praktijk. Ook wordt op de LHV site meer uitgelegd over wát de praktijk precies aan duurzaamheid in zich heeft.
Tijdens ons interview op 24 maart 2021 waren wij met name benieuwd hoe en waarom Tjeerd huisarts is geworden in een CO2 neutrale praktijk.
“Omdat het financieel logisch is.”
Waarom duurzaam bouwen?
“Omdat het financieel logisch is.” Toen Tjeerd in 2011 in de voormalige huisartsenpraktijk begon als huisarts, bestonden er al plannen voor een nieuw gezondheidscentrum in de buurt. “Ik zie mezelf overigens niet echt als een ‘klimaat dokter’. In mijn privé leven hield ik er redelijk rekening mee. Door ons project ben ik meer gaan lezen over het klimaat en weet ik er nu best veel van. Laatst las ik het boek van David Attenborough, de milieufeiten daaruit raakte me diep.”
In 2012/2013 schakelde de huisartsenpraktijk de hulp in van Stichting Maatschappelijk Vastgoed (SMV), een non-profit organisatie die helpt met het organiseren van nieuw vastgoed. “We konden als huisartsen op alle zaken inspraak uitoefenen. Dit was zeer prettig, want om naast je dagelijkse werk dit allemaal te moeten uitzoeken is eigenlijk onmogelijk.”
SMV legt zich toe op de ontwikkelingen van duurzame gebouwen volgens het door hun ontwikkelde concept: “Huren als eigenaar.” Aanvankelijk vooral scholen, Nieuw Plettenburgh was voor hen het eerste project in de zorg.
SMV zet in op duurzaam omdat de beheerskosten zo veel beter te voorspellen zijn en een meer betrouwbaar rekenmodel gemaakt kan worden, wat het voor een hypotheekverstrekker aantrekkelijker maakt. Daarnaast moet natuurlijk voldaan worden aan het Parijs klimaatakkoord voor 2050 én is duurzaam natuurlijk goedkoper.
Huren van je eigen stichting:
hoe werkt dat?
Heel bijzonder aan de praktijk Nieuw Plettenburg is dat de huisartsen eigenlijk huren van zichzelf. Deze financiële constructie werkt als volgt:
1) de SMV vormt een stichting, die bestuurd wordt door de initiatiefnemers zelf. In dit geval een huisarts (Tjeerd), een fysiotherapeut en een apotheker.
2) Deze stichting stelt een plan op voor het bouwen van een nieuwe praktijk, waarin een berekening van de ontwikkelkosten wordt afgezet tegen de beheerskosten en de huuropbrengsten over een periode van 30 jaar.
3) Voor dit plan wordt een bank gezocht die wil investeren door middel van een hypotheek. In dit geval zijn ze in zee gegaan met de Triodos bank, mede omdat zij het duurzame aspect interessant vonden.
4) Als de hypotheek rond is en de duurzame praktijk staat, zal de stichting (de eigenaar) vervolgens het pand verhuren aan de huisartsen, fysiotherapie, apotheek en overige huurders (derden).
Op deze manier staan de financiën dus 30 jaar vast. Doordat de maandelijkse rentelasten over de jaren zullen afnemen, zal de huur dus ook gaan zakken, waardoor er weer meer geld zal vrijkomt voor nieuwe investeringen en onderhoud voor de langere termijn.
Leeft duurzaamheid?
“Als personeel komt iedereen altijd op de fiets. We dragen dit ook uit naar nieuwe collega’s. In de spreekkamer is niet echt veel ruimte om de idealist uit te hangen, het blijft 10 minuten… Soms heb je ineens een bevlogen patiënt waarmee je geanimeerd over het klimaat kan praten, dan loop ik ook gelijk een half uur uit.”
Nieuw Plettenburg is de eerste praktijk in Utrecht die op deze manier een nieuwe duurzaam pand financiert. “In de eerste maanden dat we open gingen zijn er collega praktijken geweest die geïnteresseerd waren en een kijkje kwamen nemen. We hebben nog geen collega’s gehoord die dezelfde constructie wilden aangaan. De bouwadviseur van LHV was overigens heel enthousiast, waarschijnlijk nemen ze onze constructie mee in hun advies aan andere huisartsen.”
Omdat het opzetten van een (bijna) volledig CO2 neutrale praktijk toch een hele spannende en grote prestatie is, denken wij dat Tjeerd en zijn collega’s wel degelijk Klimaat Dokters genoemd mogen worden! Heb je meer vragen over hun praktijk, mail gerust naar Tjeerd!
